Poradniki

2. Zasady Kategoryzacji

Ustalanie kategorii.

Każdy nowy wpis do słownika powinien być odpowiednio skategoryzowany. Dzięki informacjom wskazanym przez kategorie, będziemy w stanie używać potem te wpisy w pożądanych sytuacjach. Istnieje pięć rodzajów kategorii, poniżej opiszemy każdy z nich:

Kategorie pochodzenia

Kategoryzować należy w ten sposób wszystko i wszystkich pochodzących lub związanych z danym krajem. Jeśli związek nie jest oczywisty, opis powinien go w jakiś sposób podkreślać.

W szczególności do kategorii należą:

  • Geografia danego kraju, w tym leżące na jego obszarze miasta, rzeki itp.
  • Wydarzenia historyczne odnoszące się do danego kraju.

Jeśli nie istnieje kategoria odpowiadająca jakiemuś krajowi (np. Togo), to hasłu należy przypisać kategorię nadrzędną - np Afryka.

Kategorie tematyczne zwykłe

Są to kategorie reprezentujące działy wiedzy powszechnej (Chemia, Geografia, Technika etc), czyli rzeczy, które z powodzeniem mogą znaleźć się w konwencjonalnych krzyżówkach.

Należy uważać, by do kategorii reprezentujących działy wiedzy, nie wrzucać fikcji. Nie chcemy, by w zadaniach poświęconych medycynie pojawiały się magiczne mikstury, w astronomii - elementy science fiction, a w geografii - topografia Stumilowego Lasu. Pamiętajmy, że takie wpisy trafią potem do krzyżówek tematycznych. Nie oznacza to, że science fiction się w krzyżówkach znaleźć się nie może - chodzi jedynie o to, by takich wpisów nie oznaczać kategorią astronomia.

Kategorie tematyczne niszowe

Słowa z każdej kategorii tematycznej zwykłej mogą się znaleźć w dowolnej krzyżówce, o ile ich trudność nie jest zbyt wysoka. Ta zasada nie dotyczy kategorii niszowych. Są to takie kategorie, które ze względu na tematykę nie mieszczą się w klasycznej konwencji krzyżówkowej ( np. Wiedźmin, Tolkien czy Harry Potter). Krótko mówiąc - słówko z kategorii niszowej może się pojawić tylko w krzyżówce poświęconej tej kategorii, gdzie indziej byłoby nie na miejscu.

Isnieje jeden wyjątek od tej reguły: słówka z trudnością 1 mogą się pojawiać w krzyżówkach niezwiązanych z tematem, nawet jeżeli należą do kategorii niszowej.

Kategorie techniczne.

Są to kategorie nie powiązane z tematyką wpisu, pozwalające nam jednak efektywniej korzystać z zawartości słownika.

  • Liczba mnoga
    To oznaczenie powinno pojawiać się przy słowach w liczbie mnogiej. Będziemy się starać używać ich tylko tam, gdzie nie da się użyć liczby pojedynczej.

  • Nie-rzeczownik.
    W szczególnych przypadkach możliwe jest umieszczenie w słowniku słowa nie będącego rzeczownikiem. Zazwyczaj dotyczy się to kategorii niszowych, gdzie ilość słów jest niewielka - i dopuszczanie np. przymiotników ma na celu powiększenie słownika do stopnia umożliwiającego utworzenie krzyżówek. Każdy taki przypadek powinien być dodany do kategorii Nie-rzeczownik.

  • Alternatywne pisownie
    Tak należy oznaczać słowa, które można wpisywać na kilka sposobów. Często dzieje się tak w przypadku spolszczeń - gdy wypada też uznać za poprawną wersję oryginalną (lub obie funkcjonują powszechnie). Takie oznaczenie będzie ostrzeżeniem, by sprawdzać, czy rozwiązanie jest jednoznaczne lub uwzględnia inne sposoby pisowni.
    Przykłady: GUANAKO/GWANAKO - przodek lamy, KORRIDA/CORRIDA - walka byków, CABARET/KABARET - film z Lizą Minelli, DANCING/DANSING - zabawa z tańcami.

  • Ekstremalnie trudne
    Tak można oznaczyć rzeczy, których nie sposób znać / odnaleźć / potwierdzić. (to już więcej niż pięć gwiazdek). Takie rzeczy raczej nie będą się potem pojawiały w krzyżówkach, w trosce o zdrowie rozwiązujących.
    Przykłady: przedwojenni sportowcy bez znaczących osiągnięć, francuskie wsie etc.

Kategorie formy określenia

Są to kategorie opisujące, jakiego typu jest to określenie. Niektóre z nich nie będą używane w zwyczajnych krzyżówkach.

  • Z haczykiem.
    Do tej kategorii należy dodawać określenia podchwytliwe, opierające się na grze słów itp. Są to cenne wpisy, planujemy wprowadzenie kolekcji krzyżówek zawierających tylko takie określenia.
    Przykłady: RAD - zadowolony pierwiastek, KROPELKA - klej jak łza, PUMPERNIKIEL - chleb żytni z metalem.

  • Ciekawostka.
    Do tej kategorii należy dodawać określenia, które mogą poszerzyć wiedzę rozwiązującego o jakieś ciekawe fakty, jeśli oczywiście zdoła rozwiązać krzyżówkę. Podobnie jak w przypadku określeń Z haczykiem, takie wpisy są cenne i będziemy je preferować przy tworzeniu krzyżówek.
    Przykłady: KAPIBARA - największy z gryzoni, KRZYSZTOF - święty z głową psa, KANSAI - japoński port lotniczy na sztucznej wyspie.

  • Hetmańskie.
    Są to określenia mające posłużyć do budowy krzyżówek hetmańskich. Jest to wyrafinowana odmiana krzyżówek, w których określenia zawierają zazwyczaj wskazówki podane w formie tradycyjnej, ale wymagające następnie przekształceń słownych doprowadzających do rozwiązania.
    Przykłady: KARP - ryba w skarpetkach, SIKORA - roztrzepana sroka i kuzynka wróbla

  • Psotki
    Określenia przeznaczone specjalnie dla psotek. Stają się prawidłowe dopiero po zmianie jednej litery. Oczywiście im bardziej humorystyczne określenie uzyskamy jako psotkę, tym lepiej.
    Przykłady: OSIOŁ - wśród smaków, SUSEŁ - ma przysłowiowy ser

  • Dla dzieci.
    Do tej kategorii należy przypisywać określenia przeznaczone dla najmłodszych, które ze względu na infantylną formę nie powinny znaleźć się w tradycyjnych krzyżówkach. Określenia tego typu będą używane tylko w przypadku krzyżówek dla dzieci.
    Przykłady: SKARB - szukają go piraci

Kategorie nadrzędne i podrzędne

Dodając słówko do danej kategorii, automatycznie jest ono dodawane do kategorii nadrzędnych, nie trzeba tego robić ręcznie. Jest to wręcz niewskazane - system sam dba o to, by nie pokazywać nadmiarowych przypisań.